Wyniki wstępnej diagnozy przedszkolnej

 

Wstępna diagnoza przedszkolna jest kluczem do poznania dziecka i kierunkuje działania wpływające na jego rozwój. Odpowiedzialność za diagnozę spoczywa na nauczycielu, tak samo jak poinformowanie rodziców o wypracowanych wnioskach i zalecanych działaniach. W jaki sposób rozmawiać z rodzicami o diagnozie dziecka – podpowiadamy w tekście!

Informowanie o wynikach wstępnej diagnozy przedszkolnej

Budowanie dobrych relacji z rodzicami nie zawsze jest łatwym procesem. W dużym stopniu działania skierowane do rodziców wynikają bezpośrednio z obowiązujących przepisów prawa. Pozyskane od rodziców informacje o rozwoju fizycznym, stanie zdrowie, lękach, potrzebach i zainteresowaniach dziecka w znaczący sposób mogą wpłynąć na dalsze działania diagnostyczne.

Jednym z pierwszych, wymaganych prawem, obowiązków związanych z budowaniem relacji i wymianą informacji z rodzicami, jest obowiązek poinformowania o wynikach wstępnej diagnozy przedszkolnej. Aby ta proceduralna czynność przyniosła wymierne korzyści, nauczyciel powinien zastanowić się nad celowością zadania i odpowiedzieć sobie na pytania:

• jaki jest cel informowania rodziców o wynikach wstępnej diagnozy,
• jakie korzyści z tego płyną,
• kiedy i w jakiej formie należy tego dokonać?

Ważne!

Istotą przeprowadzenia rozmowy z rodzicami po dokonanej diagnozie wstępnej jest zweryfikowanie wiedzy o dziecku, zdobycie nowych informacji oraz ustalenie kierunku dalszych działań.

Kiedy i w jaki sposób poinformować rodziców o wynikach

O ile przepisy prawa określają termin, w którym należy przedstawić rodzicowi wyniki diagnozy końcowej (do 30 kwietnia, w postaci informacji o gotowości do podjęcia przez dziecko nauki w szkole podstawowej), o tyle nie ma jednoznacznych wytycznych dotyczących terminu, w którym należy poinformować rodziców o wynikach diagnozy wstępnej. Zazwyczaj termin ten regulują wewnętrzne ustalenia obowiązujące w przedszkolu (zawarte np. w Planie współpracy z rodzicami czy Procedurze dokonywania obserwacji pedagogicznej i diagnozy przedszkolnej).

Przełom października i listopada jest ostatecznym terminem zakończenia procesu diagnostycznego i poinformowania rodziców o wynikach. Uwarunkowane jest to koniecznością jak najszybszego:

• wypracowania kierunków działań i rozpoczęcia pracy indywidualnej z dziećmi,
• opracowania indywidualnych programów korygowania i wspomagania rozwoju,
• wytypowania i zgłoszenia dzieci, którym należy udzielić pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Do zastosowania!

To, w jaki sposób rodzic otrzyma informację o wynikach diagnozy, wpływa na jego zaangażowanie i motywację do dalszej pracy z dzieckiem. Przekazanie wyłącznie pisemnej informacji nie spełnia kluczowej roli, jaką jest wypracowanie wspólnego kierunku działania, dlatego najbardziej odpowiednim sposobem przekazu jest forma mieszana, tzn.pisemno-ustna. Otrzymana w formie notatki informacja oraz możliwość zapoznania się z arkuszami diagnostycznymi i pozostałą dokumentacją powinna być zwieńczona dyskusją rodzica z nauczycielem. Rodzic powinien nabrać przekonania, że rozmowa ta nie jest zwykłą czynnością proceduralną, ale służy dogłębnemu przeanalizowaniu sytuacji dziecka.

Rozmowa z rodzicami – jak nakierować ich na właściwe działania

Rodzic powinien być ważnym uczestnikiem procesu diagnostycznego, a wzajemne zaufanie i ścisła współpraca z nauczycielem przełoży się na efektywność podejmowanych działań. Współdecydowanie o kierunkach i sposobach pracy z dzieckiem zwiększa zaangażowanie rodzica, a w konsekwencji zapewnia dziecku szerszy zakres doświadczeń edukacyjnych i społecznych, co bezpośrednio przekłada się na rozwój umiejętności i osiągnięcie gotowości szkolnej.

Znając predyspozycje oraz bazując na mocnych stronach dziecka, nauczyciel może wspólnie

z rodzicami zaplanować działania służące jego dobru i rozwojowi. W tym miejscu nauczyciele niekiedy natrafiają na opór − rodzic najlepiej zna swoje dziecko i jest przekonany, że wie, co jest dla niego najlepsze. Mimo że często bywa nieobiektywnym sędzią w ocenie sytuacji, to jednak on jest odpowiedzialny za wychowanie i kształtowanie swojego dziecka. Nauczyciel powinien wspierać go w tych działaniach, szanując jego poglądy i system wartości.

Rodzic, posiadający pełną wiedzę na temat pożądanych kierunków działań, może świadomie wyrazić zgodę lub samodzielnie złożyć wniosek o objęcie dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną w przedszkolu, a w razie konieczności zgłosić się do specjalistów z poradni psychologiczno-pedagogicznej w celu dokonania pogłębionej diagnozy.

11 wskazówek do przeprowadzenia rozmowy o wynikach wczesnej diagnozy przedszkolnej

1)      Nauczyciel powinien być przygotowany merytorycznie do rozmowy, posiadać wiedzę na temat dziecka oraz niezbędną dokumentację diagnostyczną.

2)      Powinna cechować go komunikatywność, szczerość i otwartość na propozycje rodzica.

3)      Warto zadbać o komfort rodzica, proponując sprzyjający mu czas spotkania oraz dogodne miejsce gwarantujące spokój i poczucie bezpieczeństwa.

4)      Rozmowa musi być dialogiem, podczas którego rodzic ma możliwość wypowiedzi, ustosunkowania się do spostrzeżeń nauczyciela, przedstawienia swoich wątpliwości i niepokojów oraz zaproponowania optymalnych rozwiązań.

5)      Należy wyjaśnić rodzicowi, w jaki sposób i w jakim celu dokonano badania.

6)      Przekazując wyniki diagnozy, należy koncentrować się na mocnych stronach dziecka, opisywać zdarzenia, informować o swoich spostrzeżeniach, nie oceniać i przedwcześnie nie wyciągać wniosków.

7)      Rodzic powinien otrzymać tylko taką ilość informacji, która będzie dla niego użyteczna, nie przytłoczy go i nie zniechęci do podejmowania pracy z dzieckiem.

8)      Warto zdefiniować pożądane kierunki działań i uświadomić, jakie korzyści osiągnie dziecko, gdy podjęta zostanie z nim praca zarówno w przedszkolu, jak i domu.

9)      Należy wyjaśnić, jak osiągnięcie określonej umiejętności wpłynie na gotowość szkolną 

i sukces edukacyjny.

10)  Warto udokumentować fakt odbycia rozmowy przez złożenie podpisu przez rodzica na pisemnej informacji, arkuszu diagnostycznym bądź w zeszycie kontaktów z rodzicami.

11)  Rodzic musi wyjść z rozmowy w przekonaniu, że nauczyciel jest jego sojusznikiem, równie mocno zależy mu na dobru dziecka, a obopólna praca może przynieść wymierne korzyści.

Podstawa prawna 

• art. 3 ust. 13b, art. 22a ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego (Dz.U. z 2012 r. poz. 997 ze zm.).